หากจะมีส่วนให้ความรู้ให้ประโยชน์ต่อท่านบ้าง ติชม เสนอแนะ ถามปัญหา ได้ที่ ice@icelectronic.com จะขอบคุณยิ่ง

ไฟฟ้าและอิเล็กตรอน

หน้าต่อไป: การต่อแบบอนุกรม(Series) และแบบขนาน( Parallel)
ควรดู: สัญลักษณ์ที่ใช้ในวงจร และ แผนภาพวงจร ด้วย

ไฟฟ้าคืออะไร

ไฟฟ้าคือประจุที่ไหลรอบวงจร นำพลังงานจากแบตเตอรี่(หรือแหล่งจ่ายกำลัง)ไปยังอุปกรณ์ที่เป็นภาระ(Load) เช่น หลอดไฟ มอเตอร์ กระแสไฟฟ้าจะไหลได้ก็ต่อเมื่อมีการต่อครบวงจร จากแบตเตอรี่ผ่านสายไปยังภาระและย้อนกลับมาที่แบตเตอรี่อีก
แผนภาพด้านขวาแสดงวงจรแบตเตอรี่อย่างง่าย ประกอบด้วย สาย สวิทช์ และหลอดไฟ สวิทช์ทำหน้าที่ตัดต่อหรือปิดเปิดวงจร
เมื่อสวิทช์ถูกตัดหรือเปิด(open) วงจรจะขาดตอน- ไฟฟ้าไม่สามารถไหลได้ หลอดจะดับ
เมื่อสวิทช์ถูกต่อหรือปิด(closed) วงจรจะครบสมบูรณ์ - ไฟฟ้าจะไหล นำพลังงานจากแบตเตอรี่ไปยังหลอดไฟ ทำให้หลอดติด
เราสามารถมองเห็น ได้ยิน รู้สึก ของผลที่เกิดจากการไหลของไฟฟ้า ดังเช่นหลอดติด กริ่งดัง หรือมอเตอร์หมุน -แต่เราไม่สามารถมองเห็นตัวไฟฟ้า จึงไม่อาจรู้ได้ว่ามันไหลไปทางไหน
**ในภาษาไทยคำว่าเปิดสวิทช์(เปิดไฟ)หมายถึงสวิทช์ถูกต่อหรือปิด(closed) และปิดสวิทช์(ปิดไฟ)หมายถึงสวิทช์ถูกตัดหรือเปิด(open)**

จินตนาการอนุภาคบวกเคลื่อนที่ในทิศทาง
ของกระแสแบบธรรมดา

ไฟฟ้าไหลไปทางไหน

เราพูดว่าไฟฟ้าไหลจากขั้วบวก (+) ของแบตเตอรี่ไปยังขั้วลบ (-) ของแบตเตอรี่ เราสามารถจินตนาการว่าอนุภาคของประจุบวกสีแดงไหลในทิศทางรอบวงจรดังรูป

การไหลของประจุไฟฟ้าแบบนี้เรียกว่ากระแสแบบธรรมดา(conventional current)หรือตามธรรมเนียมที่ใช้กันมา

ทิศทางการไหลนี้จะใช้ในเรื่องของอิเล็กทรอนิกส์ตลอด เป็นสิ่งหนึ่งที่คุณจะต้องจดจำและใช้ เพื่อทำความเข้าใจการทำงานของวงจร

อย่างไรก็ตามนี่ไม่ใช่คำตอบทั้งหมด เพราะความจริงอนุภาคที่เคลื่อนที่นั้นเป็นประจุลบและมันจะไหลในทิศทางตรงกันข้าม โปรดอ่านต่อไป

อิเล็กตรอน

เมื่อไฟฟ้าถูกค้นพบ นักวิทยาศาสตร์ได้พยายามทดลองเพื่อให้รู้ว่าไฟฟ้าไหลไปทางไหนในวงจร แต่ในตอนนั้นเขาพบว่ามันเป็นไปไม่ได้ที่จะค้นหาทิศทางการไหล
เขารู้ว่าประจุไฟฟ้ามีสองชนิดคือ บวก (+) และลบ (-) และตัดสินใจว่าไฟฟ้าคือประจุบวกไหลจาก + ไป - เขารู้ว่านี่เป็นการเดาแต่ก็ตัดสินใจอย่างนั้น และรู้ทุกอย่างในเวลานั้นว่าสามารถอธิบายได้หากไฟฟ้าเป็นประจุลบ จะไหลอีกทิศทางหนึ่งคือจาก - ไป + อิเล็กตรอนถูกค้นพบในปี 1897 และพบว่ามีประจุลบ การเดาเรื่องไฟฟ้าในตอนต้นๆนั้นจึงผิดพลาด เพราะความจริงไฟฟ้าในตัวนำคือการไหลของอิเล็กตรอน (ประจุลบ) จาก - ไป +

ในช่วงแรกที่มีการค้นพบอิเล็กตรอน ก็ยังเชื่อมั่นอยู่ว่าไฟฟ้าไหลจาก + ไป - (กระแสแบบธรรมดา) และโชคดีที่ไม่เกิดปัญหาในความคิดเรื่องไฟฟ้าทำนองนี้ เพราะว่า ประจุบวกไหลไปข้างหน้ามีค่าเท่ากันกับประจุลบไหลไปข้างหลัง
เพื่อป้องกันการสับสนคุณต้องใช้กระแสแบบธรรมดา เมื่อพยายามทำความเข้าใจการทำงานของวงจร ต้องนึกอยู่เสมอว่าอนุภาคประจุบวกไหลจาก + ไป -

หน้าต่อไป: การต่อแบบอนุกรม(Series) และแบบขนาน( Parallel) | เรียนอิเล็กทรอนิกส์

ไอซีอีแปลและเรียบเรียง เพื่อเผยแพร่สำหรับคนไทย ผู้ที่มีอิเล็กทรอนิกส์ในหัวใจ ขอขอบคุณ Mr. James Hewes